وقف از موضوعات مهم احکام اجتماعی اسلام است که از جملۀ شرایط صحت آن (حسب دیدگاه مشهور و رایج)، مالیت شرعی داشتن، عین بودن، قابلیت قبض و اقباض و ابدی بودن شیء موقوفه است؛ بر این اساس در امکان وقف حقوق معنوی اختلاف نظرهایی دیده می شود. در این تحقیق کتابخانه ای، با گردآوری و بررسی نظر محققان، ضمن بازنگری در فرایند استنباط و استخراج شروط عقد وقف و بحث دربارۀ فلسفۀ وجودی و غایی شروط مورد مناقشه، صحت ...

یکی از ارکان شناخت موضوعات احکام فقهی‌‌، متصدی تشخیص آنهاست. معروف است که تشخیص موضوع، کار فقیه نیست. این مقاله ضمن ردّ این ادعای کلی و اجمالی‌‌، در زمینۀ شناخت موضوعات احکام فقهی به بررسی و کشف جایگاه و مسئولیت‌های «فقیه»‌‌، «مکلّف» و «کارشناس» و تقسیم کار آنها پرداخته و مسئولیت هرکدام از آنان را تعیین کرده است. با بررسی این سه جایگاه تشخیص موضوعات احکام فقهی‌‌، روشن شد که قلمرو مسئولیت فقیه در ...

یکی از مسائل فقهی در باب عبادات مسئله حج است و حج از جمله عباداتی است که به صورت دسته جمعی، در زمان معین و مکان های ویژه انجام می شود که همواره پرسش های نوینی را فرا روی فقیهان و فقه پژوهان نهاده است و آنچه امروز در پژوهش ها و استنباط های فقهی حج بیش از گذشته خود را می نماید دشواری های جدی که در برخورد با واقعیت ها به وجود می آید که حکم آن را باید از طریق تغییر، تعمیم، تخصیص در منابع فقهی به دس...

« بنای عقلا » یکی از منابع مهم در بسیاری از مباحث فقهی و اصولی فقه امامیه می باشد و در صحنه حیات اجتماعی کاربرد و اهمیت فراوان دارد. دو نظریه کلیِ درون دینی ـ تـأیید « بنـاء عقـلا » توسط معصـوم? ـ و نظریه برون دینی ـ حجیتِ ذاتی «بناء عقلا» بما هم عقلا ـ بر مبحثِ حجیّتِ « بناء عقلا » حاکم می باشد. نظر به این که منشأ پیدایش « بناء عقلا » به عقلِ اضطراری می رسد، و ماهیت آن مبتنی بر « عقلاء بما هم عقلاء ...

اخلاق پزشکی را می­توان حول سه محور اساسی اخلاق در آموزش، اخلاق در پژوهش و اخلاق در درمان یا اخلاق بالینی در هر یک از مراحل مختلف آغاز زندگی، در طول زندگی، پایان زندگی و پس از مرگ مورد مطالعه قرار داد. هرچند اخلاق پزشکی برتمام شئون علم پزشکی ساری و جاری است اما برخلاف گذشته که اخلاق پزشکی صرفاً به رابطه بین پزشک و بیمار می­پرداخت از دهه هفتاد میلادی به این سو  با گسترش روزافزون فنآوری­های نوین زی...

با رشد و گسترش چشم گیر دانش پزشکی، شاهد پیدایش مسائل جدیدی درحوزه ی علوم پزشکی هستیم. از جمله این مسائل پیوند اعضاء، سقط جنین، تغییرجنسیت،تشریح جسد، تلقیح مصنوعی و بیع خون، می باشد. دانستن احکام این عناوین مورد توجه مردم و پزشکان دین مدار است. یکی از این مسائل، موضوع تغییر جنسیت می باشد، که از موضوعات مستحدثه و سؤال برانگیز است، و طرح آن موجب عکس العمل هایی از جانب فقهاء گردیده است. در این خصوص...

روشن است که برای بسیاری از مسائل مستحدثه، دلیل خاصی در قرآن و روایات وجود ندارد و لازم است فقیه به ادله ای همانند سیره عقلاییه رجوع کند تا با تکیه بر آن، حکم چنین مسائلی معلوم شود. سیره عقلاییه، در صورتی حجت است که در زمان معصومان (ع) شکل گرفته باشد تا بتوان ویژگی کاشف بودن از رأی و نظر شارع مقدس را احراز کرد. اما آن دسته از سیره های عقلاییه که در حال حاضر وجود دارد و به عنوان سیره های مستحدثه ...

حق ارتفاق از موضوعات مهم زندگی انسان در امور معیشتی یا معاملاتی است. پس گاهی انسان‌ها نیازهای دیگران را می‌بینند و برای رفع نیازشان به آن‌ها کمک می‌کنند. بنابراین موجبات ایجاد حق ارتفاق در فقه مذاهب اسلامی چیست. در این مقاله از اسباب و موجبات ایجاد حق ارتفاق سخن به میان آمده است؛ که این مطالب حاوی نظرات فقهای بزرگ پنج‌گانه اسلامی می‌باشد در طی پژوهش اختلافات و مشترکات مذاهب به خوبی آشکار است. ا...

تحقیق انجام شده تلاشی بود برای فهمیدن این موضوع که آیا تفاوت معنا داری بین موضوعات شنیداری معتبر و نوع ساده شده آن بر روی درک شنیداری زبان آموزان ایرانی وجود دارد. بدین منظور دو گروه 30 نفره از 250  زبان آموز مجتمع علمی فرهنگی علامه طباطبایی انتخاب شدند. این دو گروه پس از برگزاری آزمون تعیین سطح (تهیه شده بوسیله دانشگاه آکسفورد و کمبریج) بر مبنای سطح متوسط انتخاب شدند. سپس آزمون شنیداری تافل بر...

همانندسازی انسان و احتمال ایجاد نسلی بدون لقاح اسپرم و تخمک از جمله مسائل مستحدثه (نوظهور) در فقه است که احکام آن بررسی بیش تری می طلبد. جواز یا حرمت همانندسازی تولیدی، نسب ناشی از این عمل، احکام مربوط به نکاح، حق ارث و حضانت کلون (همانند)، به صورت استدلالی، محورهای اصلی بحث این مقاله می باشند. بر خلاف اهل تسنن، بیش تر علمای شیعه معتقدند که همانندسازی ذاتا جایز است، گرچه ممکن است انجام دادن آن ...